Bên cạnh giải pháp tăng độ che phủ của cây xanh và thảm thực vật trên mặt đất thì việc sơn trắng các tòa nhà cũng làm giảm lượng nhiệt trong đô thị, góp phần cải thiện hiệu ứng đảo nhiệt.
“Ốc đảo nhiệt” trong thành phố
Biến đổi khí hậu khiến chúng ta đang phải đối mặt với nhiều hệ quả: nhiệt độ trung bình tăng cao, hạn hán, lũ lụt và nhiều hơn thế nữa. Khi thế giới chuyển mình hoặc cố gắng thay đổi để giảm thiểu khủng hoảng, kiến trúc và xây dựng cũng đóng vai trò đặc biệt, có thể tạo ra tác động thực sự. Một trong những nhức nhối cần được giải quyết là hạ nhiệt ở các thành phố mật độ dân cư cao.
Theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), ước tính các thành phố chiếm 75% lượng khí thải CO2 toàn cầu, trong đó những tòa nhà gây tác động lớn nhất. Các hiệu ứng đảo nhiệt đô thị xảy ra khi tòa nhà bê tông, mặt đường nhựa… hấp thụ và tỏa nhiệt lớn khiến môi trường đô thị luôn có nhiệt độ cao. Nhiệt lượng này cảm nhận mạnh nhất vào ban đêm, khi đó, nhiệt độ giữa các thành phố với nhau và với khu vực ngoại ô, ít dân cư sẽ có sự chênh lệch.
Nghiên cứu của Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ
Ở các thành phố tập trung nhiều công trình đông đúc, ít có cây xanh hoặc cảnh quan tự nhiên, tác động này càng trở nên rõ rệt và có thể đặc biệt nguy hiểm trong điều kiện khí hậu ẩm ướt và đông dân cư. Ngoài ra, vật liệu xây dựng nhân tạo, nhiệt lượng từ các hoạt động của con người, thời tiết và địa lý tổng thể cũng góp phần nên hiệu ứng đảo nhiệt.
Trước thực trạng các đợt nắng nóng ở Tây Bắc Thái Bình Dương của Hoa Kỳ hay Canada, chính thành phố là khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, đặc biệt những nơi đông dân, có điều kiện sống ít được tiếp cận với hệ thống làm mát và ít cây xanh. Điều này đặt ra câu hỏi cho các kiến trúc sư và nhà thiết kế: Làm thế nào để thiết kế các tòa nhà không gây ảnh hưởng đến cho thành phố?
Ở các thành phố tập trung nhiều công trình đông đúc, ít có cây xanh hoặc cảnh quan tự nhiên, tác động của hiệu ứng đảo nhiệt các rõ rệt
Sơn trắng – giải pháp nhỏ giúp hạ nhiệt thành phố
Song song việc tận dụng quỹ đất để tạo nên các thảm thực vật xanh thì việc sử dụng sơn trong các tòa nhà cũng giúp giảm thiểu tác động của nắng nóng trong thành phố. Sơn trắng là một trong chất liệu được ưa thích để phản xạ nhiệt cho các tòa nhà và tạo ra nhiệt độ mát hơn mà không cần thêm hệ thống làm mát cơ học. Mặc dù đây vẫn là một giải pháp nhẹ cho các siêu đô thị đông dân cư, trong đó sử dụng nhiều bê tông nhưng có thể coi là phương án tạm thời ổn cho đến thời điểm hiện tại.
Sơn trắng là một trong chất liệu được ưa thích để phản xạ nhiệt cho các tòa nhà và tạo ra nhiệt độ mát hơn
Coolest white, một loại sơn đã được tạo ra để bảo vệ các tòa nhà và công trình đô thị khỏi bức xạ mặt trời quá mức, làm giảm tác động của đảo nhiệt đô thị. Sáng tạo này đến từ sự hợp tác của UNStudio, công ty kiến trúc tại Hà Lan và Monopol Color, đơn vị sơn Thụy Sĩ. Với sứ mệnh thiết kế “những trải nghiệm lấy con người làm trung tâm để xây dựng các thành phố bền vững”, Coolest White có thể giảm độ hấp thụ và phát xạ xuống 12%.
Lớp sơn trắng này dựa trên công nghệ fluoropolymer với các đặc tính siêu bền, có thể cải thiện khả năng chống mài mòn đến 75%, chống chịu thời tiết và bền màu, duy trì độ bóng và giúp tăng tuổi thọ của sơn lên đến 30 năm. Hệ thống phủ nhiều lớp được thiết kế cho các mặt tiền bằng kim loại chất lượng cao, kết cấu thép, thép hoặc sợi thủy tinh, chẳng hạn như cấu trúc sử dụng chủ yếu cho các tòa nhà công nghiệp và thương mại, trung tâm mua sắm, bệnh viện, nhà máy, cầu hoặc các tòa dân cư.
Dựa trên ưu điểm của sơn trắng, nhóm kỹ sư tại trường Đại học Purdue cũng đã lên phương án tạo ra một loại sơn siêu trắng mới hơn so với phiên bản trước, tăng hiệu quả làm mát bề mặt. Nó phản chiếu tới 98,1% ánh sáng và giúp nội thất mát hơn đáng kể so với môi trường xung quanh.
Một trong những giáo sư của nhóm nghiên cứu đã tính toán, sơn trắng có thể có công suất làm mát lên đến 10 kilowatt, mạnh hơn hầu hết các điều hòa không khí gia đình. Trong trường hợp này, hiệu quả làm mát của sơn trắng nhờ vào màng hạt nano và sơn nanocompozit giúp đơn giản hóa các công cụ và lớp cần thiết.
Sơn trắng có thể có công suất làm mát lên đến 10 kilowatt, mạnh hơn hầu hết các điều hòa không khí gia đình
Thiết kế và kiến trúc vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong cuộc khủng hoảng khí hậu. Dù là những ý tưởng nhỏ nhất để hạ nhiệt đô thị nhưng chúng sẽ góp phần tạo nên môi trường tổng thể mát mẻ hơn. Các kỹ sư, KTS chính là những nhân tố có thể lật ngược được cuộc khủng hoảng này.
Dịch: Vũ Hương | Nguồn: Archdaily
